donderdag 10 mei 2018

Doorgedraaid

Leuk tijdverdrijf: een wedstrijdje ‘wie had vroeger het rotste vakantiebaantje?’ Pas nog eens gespeeld met een stel katerige midden-oude mannen op de hei. Ik won. Niemand kon een CV voorleggen met zo’n brede waaier van smerige, geestdodende 'jobkes'. Wc’s schrobben? Check. Postcodes controleren? Check. Naaimachineonderdelen tellen. Jep! Altijd een eenvoudige schakel in de grote productieketen, waardoor je soms niet eens wist waar je werk eigenlijk voor diende. Zo heb ik een weeklang triplex platen in een machine geschoven, waarna die machine er spijkers in ramde (meestal scheef). Het resultaat van deze arbeid lag aan het einde van de week op een grote stapel ergens in een hoek van de fabriekshal.
Maar het kan nog erger. Zo waren er drie zomers op de Bleiswijkse groenteveiling, waar puntgave komkommers, paprika's en tomaten de hele dag door via de lopende band werden afgevoerd, oftewel 'doorgedraaid'. Het enige wat die smakelijke groenten hadden misdaan, was dat ze de ‘de prijs niet gehaald hadden’ op de veiling bij afslag. Aan het eind van de band verdwenen deze kliekjes van het kapitalisme roemloos in de laadbak van een vrachtwagen, om te worden verwerkt tot veevoer. Heel deprimerend, die massale verspilling, maar ik geloof niet dat ik er echt bij stilstond. Te afgestompt door het eindeloos platvouwen van lege dozen en opstapelen van lege kisten op pallets. Soms verhuisde je een tijdje van de stapel- en vouwploeg naar de groenten-op-de-bandsmijtploeg. Zwaarder werk, maar heel geschikt om je af te reageren.
Die behoefte leefde duidelijk ook onder de vaste medewerkers. De heftruckchauffeurs die de pallets aan- en afvoerden reden op topsnelheid door de hal en leken er op uit om je zwaar lichamelijk letsel toe te brengen. Je moest voortdurend opletten dat je niet omver werd gereden of verpletterd onder een stapel kisten. Een keer kookte het potje over van onze ploegbaas. De mans was een diepgelovige christen en werd daar vaak mee gepest. Na de zoveelste krenking greep hij een zware pallet en smeet die met verrassend gemak vanaf een verhoging naar het hoofd van de pestkop, die maar net kon wegduiken. Na dit incident met potentieel dodelijk afloop zaten beiden in de pauze weer gebroederlijk te klaverjassen in de kantine.

Handgeschreven wijsheden

Ik bewaar al jaren een groen schriftje met mijn ex-librisstempel op de voorkant. Er heb er in geen dertig jaar in gekeken, maar laatst nam i...