maandag 21 juli 2014

Flikken Antwerpen


Ik ben net een van de Antwerpse leien overgestoken en rechts afgeslagen, als ik staande word gehouden door twee agentes in een busje.

'We rijden nu al een tijdje achter u aan,' zegt agente 1 'en u bent drie keer door het rode licht gereden.' Snel doorloop ik in gedachten mijn fietsparcours. Ik herinner me inderdaad één nogal overbodig verkeerslicht bij een zijstraatje, dat ik bijna routinematig heb genegeerd. Maar bij de volgende straten heb ik toch keurig gewacht op groen licht? Dus drie keer, dat kan nooit kloppen.'Weet u dat u daar een boete van 160 euro voor kan krijgen, meneer?' bromsnort agente 1. 'Dat is veel geld, hè', bast agente 2.
'Mogelijk heb ergens niet goed opgelet.' mompel ik schijnheilig. 'Ik ben er met mijn gedachten niet zo bij vandaag.' Professorale verstrooidheid lijkt me voor een brildrager een gepaste uitvlucht.
'O ja?' snauwt agente 2, die duidelijk in de bad cop-rol zit.'U lijkt mij anders zo'n type die overal door rood rijdt.' Voilà, bij het Antwerps politiekorps ontbreekt het mogelijk aan van alles, maar niet aan mensenkennis.

Zo dreigt dit toneelstukje een unhappy ending te krijgen in de vorm van een 'minnelijke schikking', zoals dit soort boetes in Vlaanderen bijzonder ontoepasselijk genoemd wordt. En 160 euro is inderdaad een boel geld, daar moet ik agente 2 gelijk in geven. Ik kijk met een schuin oog naar de dichtstbijzijnde zijstraat, die met een paar betonblokken voor autoverkeer is afgezet. In mijn wilde jaren heb ik weleens met de brommer een politiewagen afgeschud door snel een steegje in te crossen. Voor dergelijke stunts ben ik zo langzamerhand een beetje te oud.

Mijn hand is dus bij wijze van spreken al onderweg naar mijn portefeuille, als ik agent 1 hoor zeggen: 'De volgende keer beter opletten, meneer.' Het raampje schuift omhoog en het politiebusje begint te keren. Ik slaak een zucht van financiële opluchting. Als de bus gedraaid is zoeft het raampje aan de kant van agente 2 open. 'In Nederland mag u tenslotte ook niet door rood rijden, hé,' zegt agente 2. Voor ik de kans kreeg iets terug te zeggen, scheuren de dienders weg.

woensdag 16 juli 2014

Hé, jochie!



De kinderen van mijn eega plagen mij graag met mijn Hollandse uitspraak van het Nederlands. 'Hé, jochie, doe een beetje normaal!' of: 'hartstikke leuk, joh!' roepen ze dan in niet onverdienstelijk Danny de Munck-Amsterdams. En op dubbel volume, want Nederlanders praten keihard, dat horen ze elke dag op Ketnet en Kzoom. (Opvallend trouwens, hoe vaak de slechterik een Nederlander is in Vlaamse kinderseries of in de populaire hoorspelen van het Geluidshuis.)

Dat Vlamingen erg goed Nederlanders kunnen imiteren is volgens mij niet zo bekend. Onze pogingen om Urbanus of Paul Jambers na te doen, steken daar nogal povertjes bij af.
Ik ben in Antwerpen al eens Nederlandse 'inwijkelingen' tegenkomen die zich zo thuis voelden dat ze imitatie-Vlaams spraken tegen hun Vlaamse buren. Zelden ervoer ik meer plaatsvervangende schaamte dan bij het aanhoren van deze pseudo-Lambikken.

Diezelfde Nederlanders stelden mij de vraag of ik het niet moeilijk vond om 'Vlaams te schrijven, als Nederlands tekstschrijver zijnde'. Ze veronderstelden dat ik ook een soort koetervlaams moest hanteren om begrepen te worden door de Vlaamse lezer. Ja, dank je de koekkoek! Als ik mijn Nederlands zou doorspekken met Vlaamse woorden en uitdrukkingen, zou ik mezelf even belachelijk maken als zij.

Zolang je het niet al te dol maakt met de hollandicismen zal een Vlaming niet snel struikelen over de geschreven taal van een Nederlander. Kwestie van decennia van Hollands taalimperialisme, waardoor de norm (= de standaardtaal) ook in België nog altijd een sterk Hollands gekleurd Nederlands is.

Kennis van de lokale varianten is natuurlijk wel handig. Als een Vlaming zich in een formele context uitdrukt, gaat het er vaak gewichtig aan toe. Dan hanteert hij een taal die bij een Nederlander nogal wonderlijk aandoet. De allereerste werkgerelateerde mail die ik hier ooit ontving, zal ik niet licht vergeten. De opsteller maakte daarin gewag van 'denkpistes' die door hem bewandeld waren, en die hadden geleid tot diverse 'luiken' die moesten worden uitgewerkt 'in functie van het project'. Kon ik een en ander snel 'op punt zetten', of was dit 'quasi onmogelijk'?
Even overwoog ik heel authentiek te antwoorden met: 'Tuurlijk joh, doen we effetjes!'
Lachen, toch?

zondag 13 juli 2014

Azerty

In een ander land gaan wonen, dat betekent dat je ook de gebreken en ongerijmdheden van dat land lankmoedig aanvaardt. Of dat althans probeert.

Een van die ongerijmdheden is dat in België de azerty toetsenbordindeling wordt gebruikt. 'Azerty' verwijst naar de eerste vijf toetsen linksboven op je toetsenbord ('klavier' genoemd in Vlaanderen). De azerty-indeling is speciaal bedacht voor het typen van Franstalige teksten: letters met accenten (é, à etcetera)  hebben een aparte toets. Voor de Germaanse talen, waartoe ook het Nederlands behoort, is de zogenaamde qwerty-indeling veel praktischer. Toch typt heel Vlaanderen op een azerty-klavier. Kwestie van gewenning, vermoedelijk.

In zalige onwetendheid van deze feiten, begaf ik mij in de zomer van 2011 naar een Antwerps wervings- en selectiebureau. Aldaar ging ik een taaltest afleggen die mijn bekwaamheid in de Engelse taal moest bepalen.
Ik werd ontvangen met de in Vlaanderen jegens sollicitanten gebruikelijke bureaucratische afstandelijkheid (geen kopje koffie). Zonder plichtplegingen werd ik door een ernstige jongedame naar een kale ruimte geleid. Daar moest ik achter een soort keukentafeltje plaatsnemen waarop een computer stond met, jawel, een azerty-toetsenbord. 'U heeft dertig minuten voor de test, daarna kom ik u terug ophalen', zei de medewerkster van het bureau op afgemeten toon. En weg was ze.

Terwijl de tijd genadeloos weg tikte, begon ik aan een wanhopige zoektocht naar de juiste toetsen(combinaties). Haakjes, punt, vraagteken: alles zat op een andere plaats. Een apenstaartje? Daar, onder het cijfer 2, rechts van de é. Maar met welke toets kon je die tevoorschijn toveren? Een simpele backslash? Nergens te bekennen. 
Gelukkig bleek er internetverbinding te zijn. Enig googelen bracht helderheid in de duistere werking van het azerty-klavier.
(Dat ook de testvragen via deze weg eenvoudiger op te lossen waren, heb ik mij pas later gerealiseerd.)

Het hoeft van mij geen breekpunt te worden bij de federale regeringsonderhandelingen, maar is het niet eens tijd dat Vlaanderen ook dit relict van het Franse taalimperialisme afschaft?


Handgeschreven wijsheden

Ik bewaar al jaren een groen schriftje met mijn ex-librisstempel op de voorkant. Er heb er in geen dertig jaar in gekeken, maar laatst nam i...